Kadınlar geçmişten bugüne kadar beri göğüslerini saklamak, gizlemek, örtmek veya desteklemek için çeşitli korseler, giysiler kullanmışlardır. İlk çağlarda bu örtünme yaprak parçaları veya hayvan derileri ile yapılırken zamanla korse, atlet ve sütyene dönüşmüştür. Milattan önceki çizilen resimlere bakıldığında da kadınlar göğüsleri örtüler ile tasvir etmiştir. Yapılan kazı çalışmalarında sütyene benzeyen parçalara Antik Yunan uygarlığında rastlanmış. Kazılarda göğüs ölçülerinde, yıpranmış dört kumaş parçası çıkarılmış.
Modern sütyeni ilk kim nasıl icat etti?
Göğüs örtüsünün şuanki görünümüne kavuşturan ilk kadın Amerikalı Caresse Crosby'dir.
Sütyenin ilk hikayesi Caresse Crosby ile başlamış olur ve çeşitli evrelerden geçerek günümüze kadar gelir. Caresse 19 yaşındayken baloya gitmek için hazırlanır. O günlerde kadınlar hatlarını sabit tutmak için balina kemiğinden yapılmış korseler giyerlerdi. Bu korselerde nefes almayı ve hareket etmeyi zorlaştırıyordu. Kadınların bel ve göğüs kısmını sararak kum saati şeklini veriyordu. Korselerin eziyet olduğunu düşünen Caresse Crosby göğüslerini örtmek için faklı bir yol buldu. Hem baloda rahat olmalı hem de dikkat çekmemeliydi. Böylece ilk sütyeni dikmeye başladı. Tek ihtiyacı olan ipek mendil, biraz kurdele, bir iğne ve iplikti. İlk önce mendilleri birbirine dikerek işe koyuldu. Böylece kadının hayatındaki en önemli giyim parçalarından biri olan sütyen ortaya çıktı. Caresse Crosby baloda kadınlar tarafından büyük bir ilgiyle karşılandı. Yaptığı sütyenle hem dik duruş hem de rahatlık sağlayarak kadınların gönlünü çoktan fethetmişti. Çok talep gören Caresse yaptığı bu kıyafet için 3 kasım 1914'te patent bile aldı. Böylece Caresse Crosby, kayıtlara geçen ilk sütyeni yapan kişi olarak tescillenmiş oldu.
Patent aldıktan sonra ise sütyen üretmeye başladı. Dikimlerini evinde yapan Caresse bir süreden sonra hem taleplere hem de gönderimine yetişemediğine karar verdi. Patantini 1.500 dolara karşılığında Warner Kardeşler Korse Şirketine satar. Böylece fabrikada üretilen sütyenler bütün dünyaya yayılmaya başlar.
Korseden sütyene geçiş
Göğüsü alttan iterek daha oval bir görünüm elde edildiğini gören kadınlar yavaş yavaş korseden sütyene geçti. Hem daha rahat nefes alabiliyolar hem de hareket alanları engellenmiyordu.
Özellikle, Caresse Crosby'nin ürettiği ilk sütyenler bugün ki sütyenlerden biraz faklıydı. Rahatlıktan ödün vermemek için dikilen ilk sütyenler günümüzde daha çok fiziki görünüm için kullanılıyor.
Türkiye'ye nasıl geldi?
Türkiye ilk sütyenle 1960'lı yıllarda tanıştı. O zamanlar ithalatda çok katı kurallar olduğı için Avrupa da çalışan işçiler tarafından getirildi. İthali yasak olduğu için sutyenler ülkeye kaçak olarak sokulup, pazarlarda satılıyordu. İlk önce İstanbul ve Ankara pazarlarında satıldı. İthalat kurallarının esnemesiyle de Türk halkı sütyenle tanıştı. Zamanla da ülkemizde dikimi yapılarak çeşitlendiriliyor.
